To kwestia, którą w dużym stopniu determinuje nasz kierunek studiów. Jeśli studiujemy pedagogikę, socjologię, generalnie nauki społeczne to naturalne będą badania ankietowe. Psychologowie do opracowań wyników badań będą polecać program Statistica. I tak dalej. Nie mamy za dużego wyboru, nie za dużo zależy od nas. Możemy dodać np. obserwację, wywiad kwestionaiuszowy, ale raczej tylko dla urozmaicenia badań. Ta nasza możliwość wyboru jest bardzo iluzoryczna.
Problemy badawcze, hipotezy etc.
Teraz elementy, dzięki którym nasza praca ma coś nowego wnieść, oczywiście, tylko teoretycznie, do współczesnej nauki. Coś, dzięki czemu dołożymy własną cegiełkę do studiowanej przez siebie dyscypliny. Pewna forma pożytecznej obłudy, że odkryjemy coś nowego, albo w nowy sposób spojrzymy na stary problem. Oczywiście, nie odkryjemy, a nawet jak odkryjemy, to się nikt tym nie zainteresuje – chyba, że nasz promotor przywłaszczy sobie nasze okrycie, jak to już w Polsce bywało. Obłuda kompletna, ale pożyteczna dlatego, że nadaje sens działaniom studenta.
Ale wróćmy do tematu. Co to jest problem badawczy?
Problem badawczy, od którego zaczynają się prawdziwe badania, jest tym samym, co poważny problem, zadanie do rozwiązania, pytanie do rozwiązania. Problem badawczy sformułowany jest w formie pytania odnoszącego się do istoty pracy, do istoty badań.
Problem badawczy ma formę pytania. Pytania te zazwyczaj przybierają dwie ogólne formy:
- pytań rozstrzygnięcia, które będą rozpoczynać się od partykuły „czy…” i
- pytań dopełnienia, rozpoczynających się od pytajników: „jaki…”, „kiedy…”, „w jakich warunkach… , „w jakim stopniu…” itp.
Najpierw powinno odpowiadać się na pytania rozstrzygnięcia, w później – na pytania dopełnienia, począwszy od pytań rodzaju: „jak…”, „dlaczego”, a później „kto…”, „co…”, „kiedy…” i „gdzie…”.
Należy pamiętać, że pytania problemowe – przynajmniej ogólne – nie są pytaniami, na które można odpowiedzieć bezpośrednio w jednym zdaniu. Oczywiście nie mogą to być pytania retoryczne. W praktyce to, o czym student chce napisać pracę dyplomową, zależy od tego, czy potrafi odpowiedzieć jednym zdaniem na pytanie o problem badawczy, który zamierza rozwiązać.
Plan pracy magisterskiej
Gdy już mamy temat – temat oczywiście jeszcze roboczy, w trakcie zawsze może zostać trochę przeformułowany – pora na kolejny etap pisania pracy magisterskiej – plan. W tej kwetii szkoły są dwie – jednak, że najpierw układamy plan, druga, że najpierw formułujemy pytania badawcze. Ja reprezentuję pierwszą szkołę, ale uznaję i racje drugiej. Można powiedzieć, że jest i trzecia szkoła – że plan i pytania badawcze powinny powstawać jednocześnie. Ja jednak z tym jednocześnie byłby trochę powściągliwy – ziemniaki i surówkę można jeść jednocześnie, a układanie planu i formułowanie pytań badawczych jakoś mi nie pasuje. Wracając do planu, to jest rzecz tak prosta i sztampowa, że nawet nie chce mi się o niej pisać.
Temat pracy magisterskiej
Wybraliśmy tematykę, zastanówmy się teraz nad tematem. Wybraliśmy tematykę, która nas interesuje, teraz przy wyborze tematu powinniśmy się już kierować trochę innymi kryteriami. Teraz przede wszystkim musimy wybrać temat, na który będą materiały. Oczywiście, temat powinien nas dalej interesować (ale to, jak myślę, wynika już z poprzedniego – odpowiednio dobranej tematyki), ale na pierwszym planie powinna być dostępność materiałów i wykonalność badań, które zazwyczaj w pracy magisterskiej występują. Co z tego, że interesuje nas infrastruktura drogowa w Chile, jeśli nie stać nas na bilet do Ameryki Południowej ani nie znamy hiszpańskiego. Przy wyborze tematu powinna nam przyświecać zasada „mierz siły na zamiary”.
Ponadto nie należy podchodzić do tej sprawy w ten sposób, że temat musi być już ostateczny. W trakcie pisania wielokrotnie możemy go zmieniać, przeformułowywać. Jeśli ktoś za długo zastanawia się na tematem to mam dla niego radę – przestań się zastanawiać, leniu, nie szukaj sobie wymówki, aby nie wziąć się do roboty – tylko po prostu zacznij w końcu pisać! Temat możesz sformułować nawet już po napisaniu całej pracy. Na początek wystarczy całkowicie temat roboczy.
Tematyka pracy magisterskiej
Przykładowo studiujemy logistykę. Czym się zajmiemy przy pisaniu pracy magisterskiej. Może wykorzystaniem powierzchni magazynowej w firmie spedycyjnej, a może przepisami Unii Europejskiej dotyczącymi transportu? I to i to będzie odpowiedni zakres dla naszego kierunku studiów. Na razie myślimy nad tematyką, nie należy jeszcze wybierać tematu. Wybór tematu będzie kolejnym etapem tworzenia naszej pracy magisterskiej. Na razie zastanawiamy się nad tematyką pracy. I tutaj podstawowym kryterium wyboru powinno być to, co nas bardziej interesuje. Z podanych przykładów – czy bliższe naszemu sercu będą przepisy Unii Europejskiej, czy powierzchnia magazynowa, a może jeszcze coś innego? To bardzo ważny etap, od niego zależy, czy pisanie pracy magisterskiej będzie dla nas męczarnią, czy pisać ją będziemy z przyjemnością. Warto się dobrze zastanowić.
Witamy!
Witamy na naszej stronie. Będziemy eksperymentować.
Zastanawiacie się po co pisać prace magisterskie? Powodów jest wiele. Na tym blogu będziemy o nich pisać.